Commissarissen dienen een beeld te krijgen van de cultuur en het daadwerkelijke gedrag binnen de organisatie (Smell of the Place, (Sumantra Goshal, 2010) door objectieve metingen en eigen waarnemingen. Voorbeelden van eigen waarnemingen zijn periodiek overleg met internal audit, de ondernemings- en/of medezeggenschapraad en bedrijfsbezoeken. Cultuur en risico- en beheersingssystemen zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Om risico’s daadwerkelijk effectief te managen, dient elke organisatie niet alleen een adequaat functionerend systeem van risicomanagement te hebben, maar tevens een cultuur en een sturing van het gedrag die het geheel aan beheersmaatregelen versterkt. Culture Enabled Risk Management (CERM) maakt de relaties tussen risico’s, cultuur en gedrag expliciet en integreert de verschillende risicomanagementfuncties en -activiteiten met die van de cultuur en gedragingen en leidt tot soft controls. De moderne commissaris moet zichzelf op basis van de risico- en beheersingssystemen en Culture Enabled Risk Management afvragen of bepaalde prestaties werkelijk gebaseerd zijn op het juiste handelen, zonder het nemen van onverantwoorde risico’s. Hij of zij moet zich voorzien van informatie uit andere lagen van de organisatie om aansluiting te zoeken met de ‘waarheid onder de motorkap van de organisatie’. De commissaris heeft informatie nodig over (de omvang van) bewust genomen risico’s, maar ook over de cultuur en het gewenste en werkelijke gedrag van de organisatie dat daaraan ten grondslag ligt. Een gevoel van de ‘smell of the place’ en de vertaling daarvan naar expliciete gedragsinterventies en soft controls is een musthave voor commissarissen, die hen zal ondersteunen bij het beter en vollediger uitoefenen van hun toezichthoudende functie.
Auteur(s):
Marco Boer (EY)
Tonny Dekker (EY)
Dit artikel is gepubliceerd in:
Governance Update 2016 juni